Het is een jaarlijks terugkerende discussie: ‘zijn de Kroaten nu vriendelijk of niet’ ?
Natuurlijk zijn er hier vriendelijke mensen te vinden, doch …………..wanneer deze klacht door zoveel toeristen (Oostenrijkers, Italianen, Engelsen, Duitsers, Denen, Noren, Fransen etc etc) wordt geuit………………………..zou het misschien zo kunnen zijn dat de instelling van de Kroaten niet geheel is zoals men verwacht ?
Het is heel goed mogelijk dat men op het eerste gezicht nors en onvriendelijk is, maar dat men, zodra men de mensen wat beter kent, wat ‘ontdooit’ en dan wel vriendelijk is. Echter, het moet niet nodig zijn dat je als toerist eerst een gebruiksaanwijzing voor het personeel moet doorwerken alvorens ze een lachje op het gezicht kunnen vertonen. Vanaf het moment dat je binnenkomt moet iedere gast het idee hebben dat hun aanwezigheid wordt gewaardeerd en de klandizie op prijs wordt gesteld. In veel restaurants is dat echter niet het geval.
Een groot deel van de oorzaak ligt in het feit dat de gemiddelde Kroaat (zeer zeker in Istrië) toerisme ziet als een middel om snel geld te verdienen. Dat hun eigen gedrag gevolgen kan hebben voor het toerisme als geheel begrijpen ze niet en zullen ze ook nooit begrijpen.
Het personeel van bv Konzum in Porec ziet het werk slechts als werk en denkt absoluut niet na over de gevolgen van hun houding t.o.v. de klanten. Recentelijk zijn Plodine en Lidl geopend, welke beduidend goedkoper zijn dan Konzum en dat heeft Konzum dus veel klanten gekost. I.p.v. de klanten terug te winnen is men nu zo chagerijnig dat de resterende klanten vanzelf wel naar plodine en Lidl lopen.
Naarmate het seizoen zal vorderen en de trend van minder toeristen zich voort zal zetten (en dus minder klandizie in restaurants/bars etc) zul je merken dat het gedrag nog onbeschofter gaat worden. De motivatie om zich 100 % in te zetten zal geheel verdwijnen en je zult veel lange gezichten gaan zien.
Dit jaar en de komende jaren zal Kroatië gaan leren dat toerisme geen recht is, maar dat het hard werken is waar lachen en vriendelijk zijn noodzakelijk is om te overleven. De plekken waar men die lessen al geruime tijd geleden heeft geleerd zullen het ook dit jaar goed doen en zo kun je dus in 1 straat bv 1 volle tent tegenkomen, terwijl de buren leeg zijn.
Een heel goed voorbeeld hiervan is te vinden in Vrsar. Restaurant Trost, in de jachthaven van Vrsar, zit altijd tot de nok toe vol, het personeel is vriendelijk, houdt van geintjes, sfeer is ontspannen, eigenaren zijn vriendelijk, de gasten hebben plezier en………vertellen hun kennissen weer dat ze naar dit restaurant moeten gaan.
Aan de overkant van de haven zit ook zo'n restaurant, immer vol, doch de buren hebben absoluut niets te doen. Zodra je bij de buren naar binnenloopt kijkt het personeel je haast alweer naar buiten, zo van: ‘wie denk jij dat je bent dat je hier durft te gaan zitten’.
Ik durf de voorspelling dan ook wel aan dat de komende jaren zeer veel restaurants/bars etc zullen gaan sluiten en de goede tenten zullen dan overblijven. De nieuwkomers zullen zich hopelijk gaan realiseren dat ze echt eens moeten gaan werken voor het geld, dat ze service moeten gaan verlenen, dat ze tegen iedereen vriendelijk moeten zijn, niet slechts tegen een selecte club, dat ze een stapje harder moeten gaan lopen (maakt niet uit hoe moe ze zijn).
Zo heeft de crisis dan toch nog iets goeds ten gevolge.